İnsanlık, son 50 yılda, tüm geçmiş tarihten daha fazla kaynak tüketirken, geri dönüştürülmüş malzemeler halihazırda dünyanın ham madde ihtiyacının %40’ını karşılayacak bir kapasiteye ulaşmış durumda. 17 Mayıs Dünya Geridönüşüm Günü ise bu konudaki farkındalığı artırarak, geridönüşümü bir tür doğal kaynak olarak gören yaklaşımın yaygınlaşmasını sağlamaya çalışıyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), 2005 yılında 17 Mayıs tarihini Dünya Geridönüşüm Günü olarak ilan etti. Dünya genelinde kullanılmış malzemelerin toplanması, işlenmesi ve yeni ürünler olarak yeniden kullanılmasını ifade eden geridönüşüm, çevresel sürdürülebilirlik açısından hayati bir rol oynuyor.
Dünya Geridönüşüm Günü ile ürün kullanımını ve tüketimini azaltmaya, yeniden kullanma ve atıkları yeni ürünlere dönüştürerek yeni malzeme üretimini önleme konularında farkındalık çalışmaları yapılıyor. Tüm bu eylemlerin her birinin atmosferdeki karbon ayakizini azaltmak, dolayısıyla da iklim değişikliğiyle mücadeleye doğrudan katkı sunmanın önemi vurgulanıyor.
Dünya Geridönüşüm Günü ayrıca küresel çapta ülke liderlerine geridönüşüm konusunda ortak ve birleşik bir yaklaşımın acilen gerekli olduğuna dair çağrıda da bulunuyor.
Paradigma Değişimine İhtiyaç Var
Her yıl, dünya milyarlarca ton doğal kaynak sunuyor ve bir noktada, çok da uzak olmayan bir gelecekte bu kaynaklar tükenecek. Son 10 yıl, kayıtlara geçen en sıcak dönem oldu ve şu anda gezegenimiz eşi benzeri görülmemiş bir iklim kriziyle karşı karşıya. Şayet ciddi ve hızlı değişiklikler yapılmazsa artan küresel sıcaklıklar, buzulların erimesi, kıtaların yanması ve ormansızlaşmanın hız kazanması gibi sonuçlarla karşılaşılacak. Artan yoksulluk, yerinden edilen toplulukların göçü, iş kayıpları, devasa atık yığınları ve doğal yaşam alanlarının yok oluşu birbirini izleyecek.
Dünya Geridönüşüm Günü bunlardan yola çıkarak bir paradigma değişiminin gerekliliğinin altını çiziyor. Dünyanın doğal kaynakları varlığımızın temelini oluşturmakla birlikte bu kaynaklar bir kez tükendiğinde sonsuza kadar yok olacak. Öte yandan bu sorunun önüne geçmek için geridönüşümü bir tür “temel kaynak” olarak gören bir yaklaşımın acilen yaygınlaşması gerekiyor.
Geridönüşüm Her Yıl Havacılık Sektörünün Emisyonlarını Dengeliyor
Günümüzde bu yedinci kaynağı oluşturan yani geri dönüştürülebilen maddeler her yıl 700 milyon tondan fazla karbondioksit emisyonunun önüne geçilmesini sağlıyor ve bu rakamın 2030’a kadar 1 milyar tona ulaşması bekleniyor. Yedinci kaynak ayrıca her yıl sadece havacılık sektörünün ürettiği emisyonları dengeleyecek düzeyde bir katkıda bulunuyor.
Yanı sıra istihdama da destek sağlıyor. Dünya genelinde yaklaşık 1,6 milyon insan, geri dönüştürülebilir atıkların işlenmesi alanında çalışırken, geridönüşüm sanayisinin küresel GSYİH’ye yıllık katkısının önümüzdeki 10 yıl içinde 400 milyar doları aşması bekleniyor.
İnsanlık, son 50 yılda, tüm geçmiş tarihten daha fazla kaynak tüketirken, geri dönüştürülmüş malzemeler halihazırda dünyanın ham madde ihtiyacının %40’ını karşılayacak bir kapasiteye ulaşmış durumda.